Altyapı Hizmetleri

ATIKSU UYGULAMA PROJESİ

AÇIKLAMA RAPORU

 1. ŞEBEKE PLANI

Torbalı Karma ve Mobilya Organize Sanayi Bölgesi atıksu sisteminin deşarj noktası, Bölge’nin kuzeyinde yapılması planlanan Atıksu Arıtma Tesisi’dir. Tüm parsellerin atıksuları tek koldan cazibe ile atıksu arıtma tesisine ulaşmaktadır.

Atıksu şebekesinde HDPE Korige boru kullanılacaktır. Proje alanı içinde yer alan her bir parselin topoğrafik olarak en düşük ve muayene bacasına bağlantısının yapılabileceği en uygun yerine parsel bacası tasarlanmıştır. Parsel içinde kurulacak tesisin tüm atıksuları toplanarak bu parsel bacasına bağlanacak, parsel bacasının bağlantısı da şebeke muayene bacasına yapılacaktır. Atıksu şebekesi, bakım ve onarım çalışmalarında trafiğin etkilenmemesi ve olası oturmalara karşın yol kenarındaki tretuvarda projelendirilmiştir. Atıksu hatlarının baca zemin kotları, yol kırmızı kotları esas alınarak verilmiştir.

2. ATIKSU DEBİSİNİN BULUNMASI

Torbalı Karma ve Mobilya Organize Sanayi Bölgesi; temiz su ihtiyacını hesaplamak için brüt 0.40 lt/sn/ha değeri esas alınmıştır. Toplam 66.58 hektarlık bir alana kurulması planlanan Organize Sanayi Bölgesi’nin temiz su ihtiyacı 66.58 x 0,40 = 26.632 lt/sn olarak hesaplanmıştır. Buna göre atıksu debisi 24 saatte kullanılacak suyun 12 saatte atılacağı kabul ederek;

Q atıksu = 26.632 x 24/12 = 53.264 lt / sn

Projenin hidrolik hesapları birim debi kullanılarak yapılmıştır. Atıksu şebekeye parsel alanları ile orantılı olacak şekilde dağıtılmıştır.

Buna göre atıksu birim debisi;

Toplam Parsel Alanı: 39,32 ha

Q birim = 53,264 / 39,32 = 1,3546  lt / sn / m

3-PROJE KRİTERLERİ

Torbalı Karma ve Mobilya Organize Sanayi Bölgesi Atıksu Projesi, İller Bankası Genel Müdürlüğü Kanalizasyon İşlerinin Planlanması ve Projelendirilmesine ait Talimatname ve Kanalizasyon Projeleri Özel Şartnamesindeki kriterlere göre hazırlanmıştır. Projenin hidrolik hesaplarında Kutter formülü kullanılmıştır.

Borularda atıksu hızının, kanal tabanında çökelme oluşturmayacak kadar yüksek, fakat boru et kalınlığını çok fazla aşındırmayacak kadar da küçük olmasına dikkat edilmiştir. Projede; minimum hızın 0,50 m/sn, maksimum hızın 3 m/sn olmasına çalışılmıştır.

Şebeke başlangıç noktalarında minimum çap ø300 mmkullanılmıştır. Projede boru iç sırt kotları çakıştırılmıştır. Proje kapsamındaki atıksu mecralarının boru cinsi HDPE korige boru seçilmiştir.

Sokak ve caddelerin kavşak noktalarında, şebekenin eğim ve yön değiştirdiği yerlerde mecra çapı değişimlerinde, kanal geçiş noktalarının her iki tarafında muayene bacası konulmuştur. Muayene bacaları arasındaki maksimum mesafe mecra borusu çaplarına göre Tablo 2’de verilmiştir.

Atıksu hatlarının baca zemin kotları, yol kırmızı kotları esas alınarak verilmiştir. Her sanayi parseline bir adet parsel bacası konulmuştur. Parsel bacasının yeri ve kotu parselin topoğrafik özellikleri ve çekme mesafesi göz önüne alınarak inşa edilecektir. Parsellerin bağlantısında minimum Ø200 mmçap kullanılacaktır. Parseller mutlaka muayene bacasına bağlanacak şekilde düşünülmüştür.

Muayene bacalarına bağlantıların değişik kotlarda olması, arazinin topoğrafik yapısı, mecra eğimlerinin kabul edilebilen değerlerden fazla olması halinde, boru üzerinde kalması gereken minimum toprak kalınlığını sağlamak için şüt yapılmıştır. Projede maksimum şüt yüksekliği 2.00 m. alınmıştır.

Atıksu şebekesi tamamen cazibeli olarak tasarlanmış olup, terfi merkezi yoktur.

YAĞMURSUYU UYGULAMA PROJESİ

1. YAĞMURSUYU ŞEBEKESİ

Torbalı Karma ve Mobilya Organize Sanayi Bölgesi Yağmursuyu şebekesi, Bölge içerisinde yer alan HDPE Korige borulardan oluşmaktadır. Toplanan yağmursuları 4 ayrı güzergahla Bölge içinde bulunan derivasyon kanallarına taşınacaktır. Bölge içerisinden 5 adet yağmursuyu derivasyon kanalı geçmektedir. Bu kanallara komşu parsellerin  yağmursuları direkt olarak deşarj edilmiştir. Bölge’nin doğusuna Bölge dışından gelecek yağmursularına karşı, Bölge’yi korumak için kafa hendekleri projelendirilmiştir. Burada bahsettiğimiz şekilde saha içerisinden ve çevresinden geçmekte olan 5 adet dere bulunmaktadır. Bunlar; Daloğlan Deresi, İnli Deresi, Uzun Dere, Döşeme Deresi ile Döşeme+Uzun Dere’dir. Bu Derivasyon Kanalları DSİ ile yapılan görüşme ve yazışmalar doğrultusunda projelendirilip, plan içerisine yerleştirilmiştir.

HDPE Korige Borular

Torbalı Karma ve Mobilya Organize Sanayi Bölgesi yağmursuyu tatbikat projesi; iki yılda bir (n=2) yağması muhtemel olan yağış değerleri dikkate alınarak ve toplanma zamanı t_top=15 dakika kabul edilerek projelendirilmiştir. Proje çözümü rasyonel metoda göre yapılmıştır.

Rasyonel Metod Formülü ;

Q = C x I x A

Bu formülde ;

Q : Yağmursuyu debisi,(lt/sn)

C : Drenaj sahası özelliklerine ve yağış

şekline bağlı akış katsayısı,(mm/saat)

I :Toplanma zamanına ait yağış

şiddeti,(lt/sn/ha)

i : Toplanma zamanına ait yağış şiddeti,(mm/saat)

A : Mecra besleme alanı,(ha)

Burada toplanma zamanı ;

T = t_g + t_a  (dakika)

t_g (giriş zamanı) ; Su toplama havzasının en uzak noktasına düşen ilk yağmur damlasının kanal başlangıcına gelmesi için geçen süredir.

Arazi eğimine göre giriş zamanı Tablo 4’te gösterilmiştir;

Tablo 5: Arazi Eğimi & Giriş Zamanı

Eğim (m/m)	Giriş Zamanı (Dakika)
J >1/20	5
1/21>J > 1/50	10
1/51 >J	15

t_a (akış zamanı) ; Yağmursularının geçtiği kesitte, iki  nokta arasında geçen zamandır.

Burada ;

t_a : akış zamanı,(dakika) = L/(Vx60)

L : İki nokta rasındaki mesafe,(m)

V : Mecra akış hızı,(m/sn)

Torbalı Organize Sanayi Bölgesi yağmursuyu tatbikat projesinin tasarımında Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü’nün yağış-şiddet-süre-tekerrür eğrileri esas alınmıştır.

Yüzeysel akış katsayısı (C), topoğrafya ve zemin yapısına, bitki örtüsü ile iklim şartlarına bağlı olarak değişen bir katsayıdır. Kırsal alanlarda 0.10 ile 0.30 arasında, yerleşim bölgelerinin özelliklerine bağlı olarak ise de 0.30 ile 0.95 arasında bir değere sahip olup, Tablo – 5’ de değişik drenaj sahalarına ait (C) akış katsayısı değerleri verilmiştir. Bu proje kapsamında (C) katsayısı imar adaları ve yollarda 0.60 olarak alınmıştır.

Yağış-Şiddet-Süre Tekerrür Değerleri (mm/saat)

 

Tablo-6: (C) Akış Katsayısı Değerleri

 

Yağmursuyu hatlarının baca zemin kotları, yol kırmızı kotları esas alınarak verilmiştir. Proje alanı içinde yer alan her bir parselin topoğrafik olarak en düşük ve muayene bacasına bağlantısının yapılabileceği en uygun yerine parsel bacası tasarlanmıştır. Parsel içinde kurulacak tesisin tüm (saha, çatı v.s.) yağmursuları toplanarak bu parsel bacasına bağlanacaktır.

2-PROJE KRİTERLERİ

Torbalı Karma ve Mobilya Organize Sanayi Bölgesi Yağmursuyu Projesi, İller Bankası Genel Müdürlüğü Kanalizasyon İşlerinin Planlanması ve Projelendirilmesine ait Talimatname ve Kanalizasyon Projeleri Özel Şartnamesindeki kriterlere göre hazırlanmıştır. Yağmursuyu mecralarının hesabında Rasyonel formül kullanılmış, 2 senede bir tekerrür eden 15 dk. süreli yağışlar esas alınmıştır.

Projenin hidrolik hesaplarında Manning formülü kullanılmıştır. Bu formül :

Q = V ´ A

V_d=1/n x R^2/3 x J ^1/2

Q : Dolu akım debisi  (m³/sn)

Vd: Hız  (m/sn) (Dolu akımda hız)

R : Hidrolik yarıçap (m)

J : Mecra eğimi (m/m)

Projede; minimum hızın 0,50 m/sn, maksimum hızın 5 m/sn olmasına çalışılmıştır. Proje kapsamındaki yağmursuyu mecralarının boru cinsi HDPE korige seçilmiştir.